I.Jартамал сöс.
«Алтай литература» деп ÿредÿ предметтин программазы 7-чи класстын уренчиктерине келиштире тургузылган.
Берилген программанын тозолгозинде «Балыкту Jулдын муниципал бюджеттин учреждениезинин тöзöлмöзинин орто
текши ÿредÿлÿ школынын» тöс ÿредÿ программазы, Киндикова Н.М., Чандыева Е.Д.,Текенова У.Н. тургускан( «Алтай
литературала иштеер программалар» 5-9 класстар.-Горно-Алтайск,2012) программазы салынган.
Ӱредÿ-методикалык комплекс:
1. Содоноков Н.А., Шутина Т.К. Алтай литература. 7 класс.- Горно-Алтайск, 2014.
2. Текенова У.Н. Алтай литератураны ÿредерине болушту методикалык ууламјылар. 7 класс.- Горно-Алтайск, 2014.
Программа бир канча чокым бöлÿктерден турат:
Jартамал сöс.
Курсты ÿренеринде jединетен турулталар.
Ӱредÿ предметтин оҥдайы.
«Алтай литература» деп ÿредÿ предметти темаларла пландаары.
Темаларла пландаарынын тÿзедÿлери.
«Алтай тил» деп курсты ӱредериниҥ амадулары:
- элбек корум-шуултелу, алтай литератураны, öс культураны билер, текшикижилик байлыктарла таныш, тӧрӧлчи
кӱӱндӱ ӱренчик таскадары;
- ӱренчиктиҥ билгирлерин ле јайалталарын элбедип, jурумдик амадулар тургузып билерине уредери;
- алтай, карындаштык ла ӧскӧ ороондордыҥ литературазыла таныжып, јaныс лa оҥдоп алар эмес, ол аайынча
бойыныҥ шӱӱлтезин ачык-japык айдып, ылгап билери;
- литератураныҥ
урогында Кижи ле Сӧс тӧс аjаруда болгонын чокымдап, текстти ширтеп, кееркедим сӧстиҥ
ийдезине, сӱр-кеберлердин jaжыдынa, ойгорлык шӱӱлтениҥ учурына ajapy эдери;
- ӱренчиктерди унле анылап кычырып билерине, текстти јартап, бастыра jанынан ылгап, кееркедим тексттиҥ учуры
аайынча бойыныҥ кӧрӱмин чыгара айдарына уредери;
- текши уредӱ билгирлерге ле эдилгелерге јединери (амадулар тургузары, пландап билери, бедиренип билери,
керектӱ материалды талдары ла ӧ.ӧ.);
Кош амадулар:
1)торол ло телекейлик литератураны кычырар ла уренер;
2)чумдемелди танынан аайлаарга темигер;
3)литературада калыктын, текши кижиликтин сурактары тургузылганын ондоор;
4)уренчиктин культуразын кодурер, кееркемелге куунду болорын кичеер;
5)уренчиктин чумделге – jайаанын оскурер, бойы чумдеерине тазыктырар, кееркедим санаазын, сезимин ойгозор;
6) литературалык эрмек-куучынын кенидер;
7-чи класстын алтай литературазы тöрт тöс бöлÿктен турат: «Калыктын чÿмдÿ сöзинен», «Jебрен тÿрк
литературанан», «Алтай литературанан», «Ӧскö калыктардын литературазынан».
2
7-чи класста кееркедим чумдемелдердин сюжедине аjару салынат. Ӱренчиктер эпикалык, лирикалык
чӱмдемелдерде сюжеттиҥ ӧдӧр аайын шиҥдеп кӧрӧт. Кееркедим чӱмдемелдиҥ тӱӱкилик ле фольклор тӧзӧлгӧзи керегинде
jетируни быжулап, лиро-эпикалык жанрлар (туујы, баллада) керегинде баштамы јетирӱ берер.
Ӱренчиктердиҥ бӱдӱретен ижи: тӱӱкилик айалганы ле кееркедим чӱмдемелде кӧргӱзилгенин тӱҥдеери; кееркедим
чӱмдемелде сюжетный чийӱлерди темдектеери; ӱлгерде лирикалык сюжеттиҥ учурын јартаары; кееркедим чӱмдемелде
конфликтти темдектеери; cюжеттиҥ текши јартамалын берип, сюжеттиҥ бӧлӱктерин (чиймелгени, эҥ бийик кемине
jеткени, чечилгези) темдектеери; ӱзӱктиҥ ылгап, сюжетте учурын jартаары; кееркедим чӱмдемелдиҥ жанрыныҥ аҥылузын
темдектеери. Кееркедим чӱмдемелдиҥ проблематиказын ылгаары.
II. Курсты ÿренеринде jединетен турулталар.
«Алтай литература» деп ÿредÿ предметти ÿренип, ÿренчиктердин jединетен турултазы федерал эл – теергелик
ÿредÿ стандарт аайынча ÿч бÿдÿмдÿ болот: ÿренчиктин öзÿмиле колбулу (личностный) турулталар, текши ÿредÿ
эдилгелерле колбулу (метапредметный) турулталар, предметле колбулу (предметный) турулталар.
Ӱренчиктин öзÿмиле колбулу (личностный) турулталар:
-уренчиктердин когус санаазын байыдары ла эстетический корумин элбедери;
-уренчиктер бойынын угы- този керегинде билери, ос (этникалык) корумин элбедери;
-уренчиктин торолине чындык куунин таскадары, торол литературазын билери ле алтай бичиилерле оморкооры;
-башка – башка jетирулерле иштеп билери (созликтер, энциклопедиялар, интернет-ресурстар);
-алтай элдин ос литературазын, туукизин, культуразын билери;
3
-Россия ичинде элдердин байлыгыла, культуразыла колбулу билгирлерле таныжып, текшикижилик учурын jартап
билери;
-оско калыктардын литературазын билип, учурын ондооры;
-jаны билгирлер аларына белен, jилбиркек уренчик таскадары.
Текши ÿредÿ эдилгелерле колбулу турулталар:
- чумдемелде кодурген сурактын каруузын табып, берилген материалды чокым ондооры;
- туп – шуулте чыгарып билери;
-ылгап, текши шууп билери;
-уренчик бойынын алдына уреду амаду тургузып, ого jединер аргаларды темдектеп билери;
-кандый бир айалга керегинде келиштире эртеден шуулте (гипотеза) айдып, ол шуултени темдектер ажыра
быжулаары;
-бойынын ижин чокым пландаары, jилбузин jарт билери;
-справочный материалдарла, интернет-ресурстарла иштенип билери.
Предметле колбулу турулталар:
-алтай литературанын чумдемелдерин билери;
- чумдемелдин тематиказын, тургузылган курч сурактарын, литературанын теориязын, алтай литературанын
уйеленгенин билери;
4
- чумдемелге ылгамал откурери, тундештиру иш откурери;
- автордын куунин jартап билери;
- литературанын будумдерин ылгаштырып билери, текстке jуук куучындап билери, текстле иштеери, куучын
тургузып билери;
- литературалык ондомолдорды билери;
- кееркедим чумдемелде сюжеттин болуктерин ылгаштырары, композицияны, кееркедим эп-аргаларды, олордын
текстте учурын jартаары.
Ӱренчиктер нени билер учурлу:
- программага кирген кееркедим чÿмдемелдердин ондайын;
- программа аайынча берилген литература ондомолдордын jартамалын берери;
- литературанын ÿч бÿдÿми (лирика, проза, драма);
- кееркедим чÿмдемелде сюжетный чийÿлерди темдектеерин;
- ÿлгерде лирикалык сюжеттин учурын jартаарын;
- кееркедим чÿмдемелде конфликтти темдектеерин;
- сюжеттин бöлÿктерин: чÿмдемелдин чиймелгени, эн бийик кемине jеткени, чечилгези;
- ÿзÿктин ылгамалын, сюжетте онын jерин;
- программага кирген кееркедим чÿмдемелдердин жанрын;
- кееркедим чÿмдемелде тургузылган курч сурактарды jартаарын.
5
- литературалык геройго характеристика берерге план тургузары ла эки сÿр-кеберди тÿндештирерин;
- ÿлгерлердин, проза ла драма чÿмдемелдердин ÿзÿктерин эске куучындап;
- драма чÿмдемелдин ÿзÿктерин jÿзÿндеп кычырарын.
III.Ӱредÿ предметтин ондайы.
Ӱредÿ планда 7-чи класста алтай литератураны ÿренерине 68 час берилет:
чÿмдемелди ÿренерине 50 час
тил темиктирерине 17 час
jыл туркунына уренгенин такып корорине 1 час.
Темалар
Јартамал
I.Кире сöс-1ч.
Тÿÿкилик айалга ла сюжет
Сюжеттин болуктери. Кеееркедим чумдемелдин сюжединде чындык
jурумнен алынган айалагалар, сур-кеберлер коргузилгени.
II. Калыктын чумду сöзинен- 6ч
Кожон.
Алтай кожонды аудиозаписьтен угары. Укканы аайынча туп шуулте
эдери. Кожондордын башка-башка жанрларыла таныжып, кажызынын
ла анылузы керегинде туп шуулте эдери, поэтический эп-аргаларын
6
шиндеери.
Тÿÿкилик кожон.
Текстти
кычырары.
Анафора
ла
параллелизм
деп
ондомолдор
керегиндеjартамалды бичип алары.
«Алтын-Тууjы» - кай чорчок
«Алтын-Тууjы»
Кай чорчокти узуктеп кычырары. Jарт эмес состорло иштери. «Алтын-
деп кай чöрчöктö
баатыр Тууjы» деп кай чорчоктин буткен мотивтерди ээчий-деечий корори. Кай
чорчокто туштап турган эп-аргаларды адап, jартамалын берери.
кыстын сÿр-кебери
«Алтын-Тууjы»
деп
кай
чöрчöктин
тöс
шÿÿлтези.
«Алтын-Тууjы» деп кай чöрчöктин кееркедим
эп- аргалары
III. Jебрен тÿрк литература-1ч.
Тонйукуктын
jуучыл
Тонйукуктын санаалары.
jолы.
А.О.Адаров. Тонйукуктын jуучыл jолы керегинде jетиру алары. Кычырганы аайынча
туп шуулте эдери. Тонйукуктын сур-кеберине jартамал берери.
IV. Алтай литература - 35ч+16(кэт)=51ч.
М. В.Чевалков. «Кырачы ла Анчы»- баштапкы Эки сур-кеберди шиндеп, удурлажунын учурын jартаары. Тууjыда
алтай тууjы.
алтай элдин jадын jуруми канайда коргузилгени керегинде шуужери.
Тууjыны jузундеп кычырары. Кычырарынын амадузын тургузарына
уренери.
7
Г. И. Чорос-Гуркин. «Алтай» - куучын кеберлу Чумдемелле таныжары. Кычырганы аайынча корум-шуулте айдары.
улгер.
Текстти ылгаары. Кееркедим эп-аргаларын табып, учурын jартаары.
Лирикалык геройдын сезимдери, куун-санаалары керегинде шуултени
бичиири.
Тил темиктирери. Чÿмдемел ишке белетеери.
Бичиичинин чумдемелдеринде ле jуруктарында Алтайдын сур-кебери
Чумдемел иш «Алтай – Г.И.Чорос-Гуркиннин канайда jуралганын бичиири.
чÿмдемелдеринин сÿр-кебери»
М.В.Мундус-Эдоков.
Алтайдын
суулары Унле анылап кычырары. Чумдемелдин улгерлик кемин шиндеп,
«Маргаан» деп ÿлгерде.
болуктерле иштеери. Бичиичинин тузаланган эп-аргалары. Тууjынын
фольклор тозолгози.
П.А.Чагат-Строев.
«Ойгор-
тууjынын тöс шÿÿлтези.
Баатыр»
деп Тууjынын сур-кеберлерин шиндеери. Аллегория деп ондомолго
jартамал берери. Сур-кеберлердин уултаарта берилген учуры керегинде
туп шуулте эдери.
П.В.Кучияк «Оскус-Уул»
Куучыннын ондайын текстке jуук куучындаары. Болуктерле иштеп,
«Оскус-Уул» деп куучында тос геройдын корум- куучыннын тургузылган аайын, онын учурын шуужери. Тос геройдын
шуултези оскони.
сур-кебери аайынча толо jартамал берери. Тексттен онын тыш кебери,
Куучыннын тургузылган аайы, кееркедим эп- эрмек-куучыны, эткен керектери керегинде болуктерди темдектеер.
аргалары.
8
Ада-Торол
учун
Улу
jуунын
темазы Кычырганы аайынча бойынын корум-шуултезин, сезимдерин jартаары.
J.Т.Бедюровтын улгерлеринде.
Схемага тайанып улгерди ылгаары. Jуучылдын сур-кебери jуралган эпаргаларды табып, учурын jартаары.
Тил
темиктирери.
Чÿмдемел
ишке И.И. Ортонуловтын «Сакылта», «Jууга уйдешкени», «Туштажу»
белетеери.Чÿмдемел иш «Суунчи ле ырыс бар депjуруктарыла чумдемел иш бичиир.
болгонына –баш» (И.И.Ортонуловтын Улу jууга
учурлаган jуруктары аайынча)
Ч.И.Енчинов. «Ай канатту шонкорым» деп Бичиичи керегинде jетиру алары. Лирический геройдын сур-кеберин
улгердин учуры.
ылгаары. Jомолто материалдар тузаланып, куштын фольклордо ло
литературада учуры керегинде туп шуулте эдери.
«Ай-Тана» деп драманын тос темазы, сюжеди.
Драманы кычырары. Теория ондомол кереинде статьяны кычырары.
Драма чумдемелдин удурлажузы, курч болгоны Учурлу jетирулерди чыгара бичиири. Тос ло болушчы геройлорды
ылгаштырып, удурлажунын учурын jартаары. Драманын сюжедин
ла терени.
шиндеери. Пьесада Ада-Торол учун Улу jуу ойинде jадын jурумди
коргускен темдектерди тексттен табары.
И.В.Шодоев.
«Качук»
-
автобиографиялык Кычырары ла ылгаары. Кычырганы аайынча корум-шуултезин чыгара
повесть.
айдары. Прототип керегинде шинжу откурери. Прототипти ле тос
Тöс геройдын jÿрÿмдик jолы.
геройды тундеери. Чумдемелдин тос шуултези аайынча шуулте
9
Ӱй кижинин сур-кебери jуу ойинде.
«Кöлдöр
jаражы
(А.Саруеванын
чыгарары.
Алтын-Кöлим…» Jомолто материалдан Алтын-Кол керегинде jетиру табары. Схема
«Алтын-Кöлим»
деп
улгери аайынча улгердин кееркедимин ылгаары.
аайынча)
Ч.А.Чунижеков.
«Мундузак»
- Бичиичинин биографиязы аайынча jетирулер белетеери. Чумдемелди
автобиографиялык чумдемел.
кычыраары.
Тексттен
бичиичинин
автобиографиязыла
колбулу
«Мундузак» деп чумдемелдин тос геройы.
темдектер шиндеери. Чумдемелдин тос геройына характеристика
бичиири.
С.С.Суразаков. «Кöндöй мылтык» деп куучында Озогы jурум коргузилгени. Тонокчылдар Алтай jерин jуулап, албатыны
озогы jадын-jÿрÿм кöргÿзилгени.
чаксыратканы.
Куучында
керектин
чиймелгенин,
удурлажунын
отконин, конфликтин эн бийик кемине jеткенин, чечилгенин jартаар.
Л.В.Кокышев. «Дикарка»
Сур-кеберлерди ылгаары. Куучын деп жанрдын темдектерин тексттен
«Дикарка» деп куучында алтай албаты бойынын табары. Jомолто материалдар тузаланып, куучында коргузилген
jайымы учун тартышканы.
«Эски
куучын.
гардеробтын
ичинде»-
туукилик айалгалар аайынча jетиру белетеери.
шоодылганду Аллегориянын болужыла сур-кеберлер буткенин билери. Кокыр деп
ондомолло таныжары.
Тил темиктирери. Инсценировка тургузары. Инсценировка тургузары.
10
(«Эски гардеробтын ичинде» деп чумдемел
аайынча).
«Культуразы jок немелер» - сатиралу ÿлгер.
Улгерди унле анылап кычырарына белетеери. Улгерден шоодылганду
учурлу jолдыктарды темдектеп jартаары.
А.О.Адаров. «Сÿÿмjи меге кÿн берген» деп Улгердин тозогозинде салынган сезимди ачары. Лирикалык геройдын
ÿлгердин тöс темазы ла шÿÿлтези.
Б.У.Укачин.
«Ӧлтÿрген
болзом
куун-санаалары коргузилген кееркедим эп-аргаларды темдектеери.
тороны»- Болуктерле болунип, чумдемелдин сюжедин ылгаары.
автобиографиялык повесть.
Тил темиктирери. «Ӧлтÿрген болзом тороны» Тезисный план тургузары.
деп чÿмдемелдин тезисный планы.
Тил
темиктирери.Геройлордын
тÿндештирÿ Геройлорго тундештиру характеристика берери.
характеристиказы («Ӧлтÿрген болзом тороны»
деп чÿмдемел аайынча)
У.Укачин «Тöрöлим».
Статьяны кычырып, учурлу jетирулерди чыгара бичиири. Тороли
керегинде эрмек-куучын откурери.
Тил темиктирери. Ӱлекер иш «Менин Тöрöлим»
Улекер иштер корыыр.
Кижи ле ар-бÿткеннин колбузы Б.У.Укачиннин Куучыннын сюжедин шиндеери. Куучында удурлажу керегинде туп
«Тайганын jаны» деп чÿмдемелинде.
шуулте эдип, учурын jартаары. Куучыннын тургузылган аайын шиндеп,
11
Ар-бÿткенди
корыырынын
сурактары схема тургузары. Чумдемелде «ар-буткен ле кижи» деп тема
«Тайганын jаны» деп чÿмдемелде.
кодурилгенин корори. Тос темазын, тос шуултезин jартап алары.
Тил темиктирери .Чÿмдемел ишке белетеери.
«Алтай Республиканын кызыл Бичигиле» таныжып, тудулу ан-куштар
Чÿмдемел иш «Тудулу ан-куштар» («Алтай керегинде бойынын сана-шуултезин чыгара бичиири.
Республиканын кызыл Бичигине» тайанып)
Ш.П.Шатинов. «Алтай чöрчöк» депулгердин Улгердин тöс шÿÿлтези аайынча корумин айдары. Бичиичинин марын
темазы ла тöс шÿÿлтези.
шиндеери.
J.Б.Каинчин «Кайчы».
Кайчынын сур-кебери jуралган прототип керегинде jетиру. Куучынды
кычырары ла ылгаары. Куучыннын тос ло болушчы персонажтарын
ылгаары. Уулчактардын jуруминде кай чорчоктин учуры деп ачык
куучында туружары.
Тил темиктирери. «Кайчы» деп куучыннын Куучынга цитатный план тургузары.
цитатный планы.
Ар-буткен ле бис (Э.М.Палкиннин «Аржан» деп Лирикалык геройдын куун-табы, куун-санаазы солынганын шиндеери.
ÿлгери аайынча).
Туп шуулте чыгарары.
Тил темиктирери. Улекер иш «Алтайдын аржан Аржан суу керегинде улекер иштер корыыры.
суулары»
Ар-буткенди
корыырынын
сурактары Литературалык чорчок деп жанрла таныжары. Кортымаштын сур12
А.Я.Ередеевтин
«Ажудагы
балыктар»
деп кеберин ылгаары. Сур-кеберлердин аллегория учуры керегинде шуулте
чÿмдемелинде.
эдери.
Б.Я.Бедюров. «Бис ончобыс - карындаш» деп Чумдемелдин улгерлик кемин шиндеери. Ачык куучында туружары.
улгердин учуры.
В.В.Бабрашев. «База ла как куру келдим, эне» Улгер аайынча корум-шÿÿлтени чыгара айдары. Лирикалык геройдын
деп улгердин тос шуултези.
сур-кеберин шиндеери.
Тил темиктирери. Чÿмдемел ишке белетеери.
Чумдеер.
Чÿмдемел иш «Ырыстан jаан ырыс келишсе, эн
артыгы менин энеме…»
Торолим, албатым деп тема Ј.Я.Маскинанын Куучындарды
jурамал-куучындарында.
кычырып,
темазы
аайынча
шуулте
айдары.
Повествовательдин сур-кеберин jурары.
«Тилин билбес кижи – öскÿс…» (С.М.Сартакова Алтай тилдин учуры керегинде корум шуултени jетирери. Чумдемелдин
«Тилим» деп ÿлгери аайынча)
бичилген марын ылгаары. Jурамалдын геройынын сур-кебери, куунсанаалары кергинде шуулте айдары.
Тил темиктирери . Чумдемел ишке белетеери.
Алтай тил керегинде сана-шуултезин чыгара бичиир.
Чÿмдемел иш «Алтай тилим – чечен тил»
V.Ӧскö калыктардын литературазынан- 7ч +2ч (кэт)=9ч
13
М.Джалиль.
«Јайым
ла
бар
болзо
чы», Интернет материал тузаланып, татар калыктын ат-нерелу поэди
«Кушкаш» деп улгерлердин тöс шÿÿлтези.
керегинде jетиру белетер. Лирикалык геройдын сур-кеберин оосло
jураар. Улгерин туп шуултезин jартап алар.
Салчак
Тока.
«Араттын
сози»
- Тыва калыктын jуруми керегинде jетиру. Эненин сур-кеберин jураары.
автобиографиялык чÿмдемел.
Чумдемелдин геройлоры керегинде куучында туружары.
Тыва калыктын jÿрÿми «Араттын сöзи» деп
чÿмдемелде.
Ч.Айтматов «Ак кереп»
Бичиичи керегинде jетиру. Кычыраары, ылгаары. Баланын телекейи
Ӱргÿлjик темалардын бирÿзи «Ак кереп» деп коргузилген узуктеерле иштеери. Кочурменин анылузын шиндеери.
чÿмдемелде.
Антуан
де
Сент-Экзюпери.
«Кичу-Бий»
философиялык чöрчöк.
- Философиялык
притча
сюжедин
шиндеери:
ондомолдорло
таныжары.
чиймелгени,
керектин
откони,
удурлажу, эн бийик кемине jеткени, чечилгени. Сур-кеберлерге
характеристика берери.
Тил темиктирери. Чÿмдемел ишке белетеери.
деп
Кычыраары, ылгаары. Туп шуулте чыгарары.
В.М.Шукшин. «Бöрÿлер» деп куучыннын тöс Куучыннын
шÿÿлтези.
чорчок,
Санаа-шÿÿлтезин чыгара бичиири.
Чÿмдемел иш «Кижи кижиле бай»
14
VI.Jыл туркунына ÿренгенин катап кöрöри -2ч
Кемнин сур-кебери?
Тесттер бÿдÿрер. Сурактарга каруу берер.
Билерге бир сöс, билбеске мун сöс.
15
IV.7-чи класска «алтай литература» деп ÿредÿ предметти темаларла пландаары
Предмет: алтай литература.
Класс: 7
Ӱредӱчи: Тадышева Марина Альбертовна
Ӱредӱ планда частардын тоозы:
Јыл туркунына 68 час, неделеде 2 час
Тил темиктирерине 16 час берилген
Ӱренер бичик: Содоноков Н.А., Шутина Т.К. Алтай литература. 7 класс.- Горно-Алтайск, 2014.
№
Бöлÿктердин ле темалардын аттары.
Частардын Ӧткÿрилетен öйи
тоозы
План
аайынча
1
2
3
4
5
6
7
8
9
I.Кире сос-1ч.
Кееркедим литературада кижинин сÿр-кебери.
1
II. Калыктын чумду созинен- 6ч
Кожон.
1
Тÿÿкилик кожон.
1
«Алтын-Тууjы» - кай чорчок
1
«Алтын-Тууjы» деп кай чöрчöктö баатыр кыстын сÿр-кебери
1
«Алтын-Тууjы» деп кай чöрчöктин тöс шÿÿлтези.
1
«Алтын-Тууjы» деп кай чöрчöктин кееркедим эп- аргалары
1
III. Jебрен турк литература-1ч.
Тонйукуктын jуучыл jолы. А.О.Адаров. Тонйукуктын санаалары.
1
IV. Алтай литература - 35ч+16(кэт)=51ч.
М. В.Чевалков. «Кырачы ла Анчы»- баштапкы алтай тууjы.
1
16
03.09.
05.09.
10.09
12.09.
17.09.
19.09.
24.09.
26.09.
01.10.
Чын
откурилгени
10
1112
13
14
15
16
17
18
19 –
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Г. И. Чорос-Гуркин. «Алтай» - куучын кеберлу улгер.
Тил темиктирери. Чÿмдемел ишке белетеери.
Чумдемел иш «Алтай – Г.И.Чорос-Гуркиннин чÿмдемелдеринин сÿркебери»
М.В.Мундус-Эдоков. Алтайдын суулары «Маргаан» деп ÿлгерде.
П.А.Чагат-Строев. «Ойгор- Баатыр» деп тууjынын тöс шÿÿлтези.
1
2
03.10.
08.10.
10.10.
1
1
15.10.
17.10.
П.В.Кучияк «Оскус-Уул»
«Ӧскус-Уул» деп куучында тöс геройдын кöрÿм-шÿÿлтези öскöни.
Куучыннын тургузылган аайы, кееркедим эп-аргалары.
Ада-Торол учун Улу jуунын темазы J.Т.Бедюровтын улгерлеринде.
Тил темиктирери . Чÿмдемел ишке белетеери.
Чÿмдемел иш «Сÿÿнчи ле ырыс бар болгонына –баш»
(И.И.Ортонуловтын Улу jууга учурлаган jуруктары аайынча)
Ч.И.Енчинов. «Ай канатту шонкорым» деп улгердин учуры.
«Ай-Тана» деп драманын тос темазы, сюжеди.
Драма чумдемелдин удурлажузы, курч болгоны ла терени.
И.В.Шодоев. «Качук» - автобиографиялык повесть.
Тöс геройдын jÿрÿмдик jолы.
Ӱй кижинин сур-кебери jуу ойинде.
«Кöлдöр jаражы Алтын-Кöлим…» (А.Саруеванын «Алтын-Кöлим» деп
улгери аайынча)
Ч.А.Чунижеков. «Мундузак» - автобиографиялык чумдемел.
«Мундузак» деп чумдемелдин тос геройы.
С.С.Суразаков. «Кöндöй мылтык» деп куучында озогы jадын-jÿрÿм
кöргÿзилгени.
Л.В.Кокышев. «Дикарка»
1
1
1
1
2
22.10.
24.10.
05.11.
07.11.
12.11.
14.11.
1
1
1
1
1
1
1
19.11.
21.11.
26.11.
28.11.
03.12.
05.12.
10.12.
1
1
1
12.12.
17.12.
19.12.
1
24.12.
17
32
«Дикарка» деп куучында алтай албаты бойынын jайымы учун
тартышканы.
1
26.12.
33
«Эски гардеробтын ичинде»- шоодылганду куучын.
1
14.01.
34
Тил темиктирери. Инсценировка тургузары. ( «Эски гардеробтын ичинде»
деп чÿмдемел аайынча).
«Культуразы jок немелер» - сатиралу ÿлгер.
А.О.Адаров. «Сÿÿмjи меге кÿн берген» деп ÿлгердин тöс темазы ла
шÿÿлтези.
Б.У.Укачин. «Ӧлтÿрген болзом тороны»- автобиографиялык повесть.
Тил темиктирери. «Ӧлтÿрген болзом тороны» деп чÿмдемелдин тезисный
планы.
Тил темиктирери.Геройлордын тÿндештирÿ характеристиказы («Ӧлтÿрген
болзом тороны» деп чÿмдемел аайынча)
«Торолим, сен кайда?» (У.Укачиннин «Тöрöлим» деп статьязы аайынча)
Тил темиктирери. Ӱлекер иш «Менин Тöрöлим»
Кижи ле ар-бÿткеннин колбузы Б.У.Укачиннин «Тайганын jаны» деп
чÿмдемелинде.
Ар-бÿткенди корыырынын сурактары «Тайганын jаны» деп чÿмдемелде.
Тил темиктирери . Чÿмдемел ишке белетеери.
Чÿмдемел иш «Тудулу ан-куштар» («Алтай Республиканын кызыл
Бичигине» тайанып)
1
16.01.
1
1
21.01.
23.01.
1
1
28.01.
30.01.
1
04.02.
1
1
1
06.02.
11.02.
13.02.
1
2
18.02.
20.02.
25.02.
Ш.П.Шатинов. «Алтай чöрчöк» депулгердин темазы ла тöс шÿÿлтези.
J.Б.Каинчин «Кайчы».
1
1
27.02.
04.03.
35
36
37
38
39
40
41
42
43
4445
46
47
18
48
49
50
51
Тил темиктирери. «Кайчы» деп куучыннын цитатный планы.
Ар-буткен ле бис (Э.М.Палкиннин «Аржан» деп ÿлгери аайынча).
Тил темиктирери. Улекер иш «Алтайдын аржан суулары»
Ар-буткенди корыырынын сурактары А.Я.Ередеевтин «Ажудагы
балыктар» деп чÿмдемелинде.
1
1
1
1
06.03.
11.03.
13.03.
18.03.
52
53
54 –
55
Б.Я.Бедюров. «Бис ончобыс - карындаш» деп улгердин учуры.
1
В.В.Бабрашев. «База ла как куру келдим, эне» деп улгердин тос шуултези. 1
Тил темиктирери. Чÿмдемел ишке белетеери.
2
Чÿмдемел иш «Ырыстан jаан ырыс келишсе, эн артыгы менин энеме…»
20.03.
01.04.
03.04.
56
57
Тöрöлим, албатым деп тема Ј.Я.Маскинанын jурамал-куучындарында.
1
«Тилин билбес кижи – öскÿс…» (С.М.Сартакова «Тилим» деп ÿлгери
1
аайынча)
58 - Тил темиктирери . Чумдемел ишке белетеери.
2
59
Чÿмдемел иш «Алтай тилим – чечен тил»
V.Ӧскö калыктардын литературазынан- 7ч +2ч (кэт)=9ч
60
М.Джалиль. «Јайым ла бар болзо чы», «Кушкаш» деп ÿлгерлердин тöс
1
шÿÿлтези.
61
Салчак Тока . «Араттын сöзи» - автобиографиялык чÿмдемел.
1
62
Тыва калыктын jÿрÿми «Араттын сöзи» деп чÿмдемелде.
1
63
Ч.Айтматов «Ак кереп»
1
64
Ӱргÿлjик темалардын бирÿзи «Ак кереп» деп чÿмдемелде.
1
65
Антуан де Сент-Экзюпери. «Кичу-Бий» - философиялык чöрчöк.
1
66
В.М.Шукшин. «Бöрÿлер» деп куучыннын тöс шÿÿлтези.
1
67
Чÿмдемел иш «Кижи кижиле бай»
2
19
08.04.
10.04.
15.04.
17.04.
22.04.
24.04
29.04.
06.05.
13.05.
15.05.
20.05.
22.05.
68
VI.Jыл туркунына уренгенин катап кöрöри -2ч
Билер Билерге бир сöс, билбеске мун сöс.
1
20
23.05.
V.Темаларла пландаарынын тÿзедÿлери.
Ӧткÿрилген
Уроктордын темазы
öйи
Тÿзедÿнин
Тÿзедÿнин эп- «Јарадылган»
шылтагы
сÿмези
директордын
ÿредÿ
ле таскамал
аайынчаордынчызы
21
